Prof. Dr. Ahmet Kala tarafından dönemin Zeytinburnu Belediyesi ve başkanının himayesiyle değerli bir çalışma yapıldı. İstanbul merkezli deri sektörünün doğuşu ve gelişimi üzerine "Debbağlıktan Dericiliğe" kapak adıyla yazılan kitap oldukça değerli bilgiler içermektedir.
Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları’ndan 27 sıra no ile basılar eser Osmanlıdan Cumhuriyete dericilik sektörü üzerine odaklanmıştır. Akademik bir hüviyeti haiz eser 260 sayfanın üzerinde dolu dolu bir tarih sunar.
Kitabın içerdiği başlıca konular hakkında
Kitap, Türk dericiliğinin kökenlerine inerek, debbağlık mesleğinin Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze kadar olan dönüşümünü ve bu süreçteki toplumsal, kültürel ve ekonomik değişimleri detaylı bir şekilde sunmaktadır.
Dericiliğin geleneksel yöntemlerden modern sanayileşmeye nasıl evrildiğini ve bu alandaki usta zanaatkarlığının nasıl aktarıldığı açıklanmaktadır. Deri üretiminin hem ekonomik hem de kültürel önemi vurgulanmış, Türk dericiliğinin dünya çapında konumunu, yaşadığı zorlukları ve başarılarını incelemiştir. Bunlarla birlikte, dericiliğin tarihsel sürecindeki sosyal sınıf değişimlerini, işçi hareketlerini ve sektördeki teknolojik gelişmeler de gözardı edilmemiştir.
Sadece dericilikle ilgilenenler için değil, aynı zamanda Türkiye’nin sanayi ve zanaat tarihini öğrenmek ve aydınlanmak isteyenler için de önemli bir kaynak niteliğindedir. Kısaca meraklısına ya da bu sanayinin içinde olanlara eski bir zanaattan günümüzün modern sanayisine nasıl evrildiğini anlatan kapsamlı bir rehber niteliğinde ve aydınlanmak isteyen okurlar için kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
Sunuşunu dönemin belediye başkabı Sn. Murat Aydın’ın yaptığı eser olabildiğince münbit kaynaklar ve dönemin resimleri ile alanında akademik önderlik etmektedir.
Bölüm ve başlıklar
Kitap dört ana bölümden oluşmaktadır:
- DEBBAĞLARIN PİRİ AHİ EVREN’İN KÜMELENME MODELİ ve SANAYİ BİRLİKLERİNE DAYALI SANAYİ DEVRİMİ”Nİ BAŞLATMASI
- İSTANBUL’DA DERİCİLİKLE İLGİLİ ESNAF SANAYİ BİRLİKLERİNİN KÜMELENME MODELİ
- MESLEK BİRLİKLERİNİN OLUŞMASI ve VAKIF SİSTEMİ: İSTANBUL DEBBAĞ MESLEK BİRLİKLERİ ve İLGİLİ VAKIFLAR
- MESLEK İMTİYAZLARI-TEKELLERİ: İSTANBUL DEBBAĞ MESLEK BİRLİKLERİNİN SINAİ MÜLKİYET HAKLARI
Bu ana başlıklar altında da konuyu detaylarıyla aydınlatan alt başlıklar mevcuttur. Sayfalarda gerektiğinde dipnotlar ile bilgi genişlletilmiştir.
14 sayfalık geniş bir kaynakça ile sonlanan kitapta arşivlerden tezlere ve makalelere kadar çok titiz bir inceleme yapıllmıştır.
Kitabın muhtevası:
- Türk Dericiliği’nin Kökenleri: Kitap, Türk dericiliğinin Osmanlı dönemine kadar uzanan tarihini ele alarak debbağlık mesleğinin başlaması ile başlar.
- Debbağlık ve Dericilik Arasındaki Fark: Debbağlık, deri işleme sanatını ifade ederken; dericilik, bu sanayinin ticaretini ve üretimini kapsar. Kitap, bu iki kavram arasındaki farkları net bir şekilde açıklar.
- Osmanlı Döneminde Dericilik Nasıldı: Osmanlı İmparatorluğu’nda dericiliğin nasıl geliştiği, İstanbul ve Anadolu şehirlerinde bu mesleğin nasıl yaygınlaştığını ele alınmıştır.
- Sanayi Devrimi ve Dericilik: 19. yüzyılda sanayi devriminin etkisiyle dericiliğin modernleşmeye başlaması ve geleneksel yöntemlerin yerini yeni teknolojilere bırakması anlatılmıştır.
- Dericilikte Kullanılan Teknikler: Kitapta, geleneksel debbağlık yöntemleri ve zamanla gelişen teknolojik yenilikler, deri işleme aşamaları ayrıntılı şekilde sunulur.
- Dericilik Sektöründe Çalışanlar: Dericilik mesleğinin sosyal yapısı, iş gücü, ustalar ve çıraklar arasındaki ilişkiler, sektördeki işçi sınıfı üzerine bilgiler sunar.
- Ekonomik ve Kültürel Önemi: Dericiliğin Türkiye ekonomisindeki yeri ve kültürel etkileri, bu mesleğin toplumdaki statüsü, geçmişten günümüze nasıl şekillendiği tartışılır.
- Zorluklar ve Krizler: Dericilik sektörünün karşılaştığı zorluklar, iç ve dış pazarlarda yaşanan krizler, rekabet ve üretim sıkıntıları gibi unsurlar detaylı şekilde ele alınır.
- Globalleşme ve Modern Dericilik: Kitap, globalleşmenin dericilik sektörüne etkilerini ve Türkiye’nin dünya pazarındaki yerini, ihracat ve ithalat ilişkilerini inceler.
- Geleneksel Ustalık Bilgisi: Dericiliğin geleneksel ustalık geleneği, bu bilginin nasıl kuşaktan kuşağa aktarıldığı ve günümüzün modern dericiliği ile nasıl birleştiği anlatılır.
- Teknolojik Değişimler: Dericilik sektöründe teknoloji ve otomasyonun nasıl devreye girdiği, geleneksel işleme yöntemleriyle modern üretim teknikleri arasındaki geçiş süreçleri ele alınır.
- Sosyal ve Toplumsal Yansımalar: Dericiliğin, özellikle küçük atölyelerde çalışan işçilerin sosyal durumları üzerindeki etkileri ve toplumdaki yeri anlatılır.
