Edik (etik

Hakan Sahin16 Aralık 2020

Türkçede ayakkabı anlamında kullanılan en eski sözcük. Şu biçimlerde söylnmiş ya da yazılmıştır. Edük, hedik, hadık, halık, helik, hırık, hidik, hide, kedik, ötük. Tarih boyunca şu tarihsel kaynaklarda kullanılmıştır.

1. Orhun Yazıtları, VII. yy.
2. Kutadgu Bilig. XI. yy.
3. Süheyl ü Nevbahar. XIV. yy.
4. Kadı Burhaneddin Dİvanı. XIV. yy.
5. Târih-i Âl-i Selçuk. XIV. yy.
6. Ahter-i Kebîr. XVI. yy.
7. Dede Korkut Kitabı. XVI. yy
8. Tercemân. (Yusuf) XVI. yy.
9. Manzum Lugat. (Lami Çelebi) XVI. yy.
10. Katibi. XVII. yy.
11. Karacaoğlan. XVII. yy.
12. Genc-i Leal (Pirmehmet) XVII. yy.
13. Kamus-ı Osmani (M. Salahi) XIX. yy.
14. Kısası-ı Enbiye. XIX. yy.
    1. Çizmeye benze bir konçlu ayakkabı.
    2. Ayakkabı.
    3. Çocuk ayakkabısı.
    4. Yün kadın terliği.
    5. Pullu çocuk mesti.
    6. Süslü kadın terliği.
    7. Yemeni.
    8. Köylü çizmesi.
    9. Sarı püsküllü gelin ayakkabısı.
    10. Türkmenlerde. Çizme.
    11. Osmanlılarda….Sefer çizmesi.

Mütercim Asım, edik konuşunda şu bilgiyi verir “MUK. Arapça: Kalın çizmeye denbir ki, mest gibi yufka Kuff üzerinden giyilir. Edik ve tomak ve nisvan çediği gibi. ” Kamus-ül Muhit, Mütercim Asım Divanü LUgat-it Türk’te edik sözcüğü etik ya da etük diye geçmektedir.

Büküm edük: Kadın ayakkabısı.

Etüklenmek: Ayakkabı sahibi olmak anlamında kullanılmıştır.

Etüglüg: Sagrı, sahtiyan karşılığıdır.

Etük ve etikçi, Codex Comanicus’ta da geçer.

Etik-Stiefel, Fusszeug, Dic. Ety. Müh.

Etikçi-Schuhmacher. Kumanca. COdex.

Etük-Müh.